Tin mới hôm nay cho biết làm người, không ai có thể chưa từng mắc sai lầm. Có câu: “Mỗi lần ngã là một lần bớt dại/ Ai nên khôn mà chẳng dại đôi lần”. Sự cay đắng của lỗi lầm đôi khi không nằm ở thiệt hại vật chất, mà lại là ở áp lực tinh thần khi bị chỉ trích.
Tin mới hôm nay cho hay có thể tâm bình khí hoà đón
nhận những lời chỉ trích là kết quả của công phu tu dưỡng sâu dày. Có thể cúi đầu
nhận lỗi và sửa lỗi là sự tiến bộ to lớn trên con đường tu tâm dưỡng tính, hàng
phục ma tính của bản thân. Đức Phật ví những người bị đả kích, tổn thương và phản
ứng tiêu cực vì những lời chỉ trích như “những con ngựa dữ” khó điều phục. Có 8
hạng người như thế, đó là:
Hạng thứ nhất: Hạng người khi được bạn bè
chỉ dạy lỗi lầm cứ chối bai bải, bảo: Tôi không nhớ, tôi không
nhớ! Giống hệt con ngựa dữ bị tra hàm thiếc và quất roi da vào
mông, vẫn còn hục hặc không chịu đi.
Hạng thứ hai: Khi được chỉ lỗi, bèn đứng
làm thinh, không nhận cũng không chối, giống như con ngựa dữ đứng
dựa gọng xe không chịu đi.
Hạng thứ ba: Khi bị chỉ lỗi, liền hỏi trở
lại người chỉ lỗi mình: “Huynh cũng phạm như tôi sao dám chỉ lỗi
tôi?”, giống như con ngựa dữ, ngã nhào xuống đất, trầy đầu gối,
gãy gọng xe.
Hạng thứ tư: Loại người phản ứng bằng cách
quạt lại người chỉ lỗi mình: “Ðồ ngu, phận huynh còn phải nhờ
người chỉ dạy sao dám lên mặt chỉ dạy tôi!”, giống như con ngựa
dữ cứ thụt lui không chịu bước tới.
Hạng thứ năm: Kẻ hay nói lái sang chuyện
khác, đem lòng thù hiềm oán hận người nhắc nhở mình. Như con ngựa
dữ chạy bừa vào đường hiểm, làm cho xe bể bánh, gãy trục.
Hạng thứ sáu: Kẻ không sợ tội lỗi, không
ngán chúng tăng, không cho ai chỉ lỗi, lấy đồ bỏ đi. Giống như con
ngựa dữ bất kể nài và roi, ngậm hàm thiếc chạy càn, vô phương
kiềm chế.
Hạng thứ bảy: Phản ứng lộn ngược, y đứng
giữa hội chúng khua tay nói lớn: “Ai cho phép mấy người dạy khôn
tôi!”. Như con ngựa dữ dựng ngược hai chân và sùi bọt mép.
Hạng thứ tám: Loại dữ dằn nhất, nói ong
óng: “Mấy người có cho tôi y bát, toạ cụ thuốc men không mà dám
sửa sai tôi?”. Nói chưa xong đã giận, còn xả giới, lột y vứt bên
đường, nghênh mặt hỏi chúng tăng: “Tôi đã hoàn tục rồi, mấy
người vừa lòng hả dạ chưa?” Hạng người này giống như con ngựa dữ
nằm bẹp giữa đường.
Khi đọc đến đây, tôi tự hỏi mình thuộc hạng nào
trong tám loài ngựa dữ kia vậy? Và tôi phát hiện ra trong tâm mình có cả tám
con ngựa dữ. Mỗi khi bị chỉ trích và hạ nhục, trong tâm tôi lại nhao nhao những
tiếng oán hờn, những lời biện minh, những lời cay độc, mỗi lần một khác.
Tin mới hôm nay cho biết noi theo gương đạo đức cao
thượng của người xưa nên tôi cố gắng kiềm chế những ý nghĩ xấu xa đó và giữ im
lặng, như người đánh xe cố gắng ghìm dây cương để con ngựa hung dữ không thể
làm càn. Tuy nhiên, tôi phát hiện ra rằng mình mới chỉ làm được trên bề mặt,
còn trong tâm vẫn bứt rứt khó chịu, chính là như con ngựa hạng hai: “Khi được
chỉ lỗi, bèn đứng làm thinh, không nhận cũng không chối, giống như
con ngựa dữ đứng dựa gọng xe không chịu đi”.
Chung quy lại cũng vì cái tâm kiêu ngạo không vứt xuống
được, chấp trước vào tự ngã, không cho người khác đụng đến mình, nên gây ra thống
khổ trong tinh thần.
Muốn đạt đến nội tâm an tĩnh, có thể khiêm tốn nhận
lỗi khi bị chỉ trích, chỉ có cách là hàng phục con ngựa dữ trong tâm mình, thuần
hoá nó, chính là quá trình trừ dứt ma tính của bản thân. Quá trình này trong
Nho gia gọi là “tu thân”, sau khi tu thân thì mới có thể “tề gia”, “trị quốc”,
“bình thiên hạ”. Trong Đạo gia gọi là “phản bổn quy chân”, quay trở về bản tính
nguyên sơ chân thật thuần phác của mình. Câu chuyện bốn thầy trò Đường Tăng đi
Tây Trúc thỉnh kinh Phật, Tôn Ngộ Không dọc đường đi không ngừng trừ yêu diệt
quái, chính là ẩn dụ của quá trình tu luyện, hàng phục tâm ý này.
Những con ngựa dữ vẫn ẩn nấp trong tâm chúng ta hàng
ngày, bạn có nguyện ý hàng phục chúng không?
Từ khóa: tin moi hom nay
Từ khóa: tin moi hom nay